Oto książkowy przykład tego, jak faszyzm wchodzi do codzienności. To jest dokładnie ten moment, w którym należy potwierdzić, że projekt #zatrzymajfaszyzm ma sens. Faszyzm to nie odległa historia, a to, co dzieje się dziś, tuż obok, kiedy ktoś uznaje, że może bezkarnie bić „obcą” kobietę - reszta milczy. 🇺🇦Elvira Nauman: "Moja mama została pobita w Lesznie. Być może ma złamane żebro. Usłyszała "Jebana szmato, spierdalaj do Ukrainy". Dziś chcę opowiedzieć historię. Poproszę was, żebyście sobie coś wyobrazili. Wyobraźcie sobie noc. Wyobraźcie sobie, jak młody chłopak jednym ciosem w kolano powala kobietę na ziemię. Wyobraźcie sobie, jak kopie ją, gdy leży na ziemi. Ona krzyczy z bólu i ze strachu. To go nie powstrzymuje. Mówi: „tak ci trzeba, jebana szmato”. Wyciąga telefon, żeby zrobić zdjęcie albo nagrać film. A gdy ona korzysta z chwili, żeby uciec i dzwoni do drzwi domu, pod którym ją bił, on dogania ją i dalej uderza kolanami. Ona coraz bardziej się pochyla, a ciosy trafiają coraz wyżej i wyżej. Kiedy drzwi się otworzyły, po prostu upadła pod nogi właściciela tego domu. Kto był właścicielem domu? Ojciec chłopaka, który bił kobietę. Kim była ta kobieta? Moją mamą. Moja mama to drobna kobieta — ma 49 lat,156 cm wzrostu i waży 55 kg. Pracuje jako taksówkarka. A tej nocy on był jej pasażerem. Dlaczego ją bił? Bo zawiozła go pod adres, który był wpisany, a nie na stację benzynową, jak żądał przez całą drogę. Bo wyskoczyła z samochodu, gdy zaczął ją szarpać za bluzę i nadal wymagał, żeby go zawiozła na stację . Bo zdążyła wyciągnąć kluczyki, gdy on przesiadał się z tylnego siedzenia na miejsce kierowcy, mówiąc: „jak mnie, kurwo, nie zawieziesz, to pojadę sam”. Ile ma lat? 16. Skąd go odebrała? Z klubu. Kiedy to się wydarzyło ? Noc z 10 na 11 listopada. Moja mama — kobieta, która zawsze mnie uczyła, że trzeba być dobrym dla wszystkich. Kobieta, która zawsze kupi coś do jedzenia osobie potrzebującej pod sklepem i powie mi, że trzeba traktować ludzi tak, jak samemu chciałoby się być traktowanym. Kobieta, której mąż zginął trzy lata temu na wojnie, a ona została ze mną (starszą córką ) i z córką, która też ma prawie 16 lat — leży teraz na ziemi, a chłopak ją kopie. A ona krzyczy, bo ją boli. Krzyczy, bo się boi. A on krzyczy: „bój się mnie, bo jak się nie będziesz bała, to cię zabiję”. Pobił ją pod własnym domem, prawie o czwartej nad ranem. Czy ktoś wyszedł, gdy leżała i krzyczała? Nie. Chcę, żeby ta historia była znana. Na jej miejscu mogła być wasza mama, siostra, córka albo żona. Moja mama ma siniaki, jest w strasznym stanie psychicznym, a w badaniu RTG napisano: „Nieregularne przejaśnienie w rzucie żebra X prawego w odcinku tylnym może odpowiadać szczelinie złamania bez przemieszczenia.” I ja nie wiem czy zapomni kiedyś o tym. A, no i oczywiście nie zapomniał jej „przypomnieć”: „jebana szmato, spierdalaj do Ukrainy.”" zródło: link w komentarzu posta A teraz ochłońmy i zastanówmy się wspólnie⁉️ 1️⃣ Co tu naprawdę widać? W tej historii jest kilka warstw naraz: - Brutalna przemoc fizyczna: cios w kolano, kopanie leżącej osoby, groźby zabójstwa. - Przemoc motywowana nienawiścią: „spierdalaj do Ukrainy” – to nie jest przypadkowe przekleństwo, to komunikat: nie masz prawa tu być, nie jesteś „nasza”. - Upokorzenie i odczłowieczenie: „jebana szmato” – odebranie podmiotowości, sprowadzenie do przedmiotu, śmiecia. - Poczucie bezkarności: on bije ją pod własnym domem, o 4 rano, pod drzwiami ojca. Nikt nie reaguje. Ojciec – zamiast przerwać – jest tłem, a nie tamą. - Przemoc wobec kobiety w roli usługowej: ona jest taksówkarką, on pasażerem – relacja „klient panią załatwi”, bo on ma prawo żądać, grozić, używać siły. To nie jest przypadek. To jest wzorzec. 2️⃣ Gdzie tu jest faszyzm? W projekcie #zatrzymajfaszyzm mówimy o faszyzmie jako o procesie, a nie tylko o historycznej ideologii z lat 30., dlatego ta historia jest przerażająco trafną ilustracją. Widać tu kilka klasycznych elementów: a) Odczłowieczenie Faszyzm zawsze zaczyna od języka: nie „kobieta”, nie „sąsiadka”, nie „pani”, tylko „szmata”, „kurwa”, „Ukrainka, która ma wypierdalać”. Jeśli ktoś jest „szmatą”, to: - nie trzeba pytać, co czuje, - nie trzeba się powstrzymać, - można kopać – bo to już nie jest „ktoś”, tylko „coś”. To jest dokładnie ten moment, w którym przemoc staje się łatwiejsza, bo ofiara została symbolicznie wyrzucona z grona „naszych ludzi”. b) Nacjonalistyczne wykluczanie: „tu nie jest twój dom” Tekst „spierdalaj do Ukrainy” nie dotyczy tylko pochodzenia. On niesie komunikat: „To miejsce jest nasze, nie twoje” „Nie masz tu prawa do bezpieczeństwa, pracy, szacunku” To jest sedno faszyzmu: naród rozumiany jako plemię ma pełnię praw, „obcy” – żadne. Jak trzeba, to można ich bić, straszyć, wypychać poza granice, poza chodnik, poza człowieczeństwo. c) Kult siły i przemocy Konflikt o kurs taksówką kończy się kolanem w nogę i ciosami w ciało. Padają słowa: „bój się mnie, bo jak się nie będziesz bała, to cię zabiję”. To idealnie pokazuje logikę faszystowską: strach jako narzędzie władzy. Masz się nie spierać, nie odmawiać, nie stawiać granic. Masz się bać. Tu dochodzi jeszcze jeden element: on chce nagrywać – przemoc jako spektakl, trofeum. Faszyzm kocha pokazową przemoc – ma ona upokarzać ofiarę i budować status sprawcy. d) Przyzwolenie i milczenie otoczenia Bije ją pod domem. Ojciec otwiera drzwi – ale w narracji nie pojawia się jako ktoś, kto stanowczo przerywa, wzywa policję, bierze odpowiedzialność. Nikt nie wychodzi, gdy ona leży i krzyczy. Faszyzm nie działa tylko dzięki „potworom”. Działa tą masą ludzi, którzy: - odwracają wzrok, - „nie chcą się mieszać”, - minimalizują: „gówniarz przesadził”, „młody, napity”, „nie róbmy afery”. To milczenie i bierność są częścią mechanizmu – bo dają sprawcy komunikat: „można tak robić”. e) Mieszanka mizoginii i ksenofobii On atakuje ją: - jako kobietę („szmato”, „kurwo”), - jako cudzoziemkę („spierdalaj do Ukrainy”), - jako pracownicę w roli usługowej (taksówkarka ma „robić, co klient każe”). Faszyzm lubi hierarchie: - mężczyzna nad kobietą, - „swoi” nad „obcymi”, - „silni” nad „słabymi”. 3️⃣ Jak to można włączyć w przekaz #zatrzymajfaszyzm? Ta historia pokazuje, że faszyzm to nie tylko: - obozy, mundury i marsze 11 listopada, ale także: 11 listopada o 4 rano, pod zwykłym domem, gdy 16-latek kopie kobietę i wrzeszczy „spierdalaj do Ukrainy”, a sąsiedzi milczą. To przykład „faszyzmu w praktyce”: #Faszyzm to nie ideologia „gdzieś tam”, tylko realny strach konkretnej osoby, która nie wie, czy wróci cało z pracy. Faszyzm zaczyna się od słów, które politycy, media, memy wrzucają do obiegu – a kończy na tym, że 16-letni chłopak uznaje, że ma prawo kopać „Ukrainkę”, bo jest „gorsza”. Można to spiąć takimi osiami: Od mema do kopniaka – jak język nienawiści wychodzi z internetu na ulicę. Od „żartu o uchodźcach” do „spierdalaj do Ukrainy” – ciągłość, nie przypadek. Od obojętności dorosłych do przemocy nastolatka – jak wychowuje się faszystowskie postawy. 4️⃣ To nie jest „niefortunny incydent” – to przestępstwo z nienawiści. To nie jest „bójka młodych” – to dorosły (w sensie sprawczości) czyn 16-latka, zbudowany na rasizmie, mizoginii i poczuciu wyższości narodowej. To nie jest tylko „problem jednego chłopaka” – to efekt klimatu społecznego, w którym: - Ukrainki, uchodźcy, migrantki są odczłowieczani, - agresja wobec nich jest usprawiedliwiana lub wyśmiewana, a państwo i dorośli często reagują za późno albo zbyt słabo. "Jedenaste przekazanie: nie bądź obojętny. Bo jeżeli będziesz, to nawet się nie obejrzycie, jak na was, na waszych potomków jakieś Auschwitz nagle spadnie z nieba." Marian Turski
Want to write longer posts on Bluesky?
Create your own extended posts and share them seamlessly on Bluesky.
Create Your PostThis is a free tool. If you find it useful, please consider a donation to keep it alive! 💙
You can find the coffee icon in the bottom right corner.